Cờ người là một bộ môn thể thao trí tuệ phổ biến ở Việt Nam, được sáng tạo dựa trên trò chơi dân gian cờ tướng. Tuy giữ nguyên luật chơi của cờ tướng, nhưng sự khác biệt lớn nhất là thay các quân cờ bằng người thật. Trong bài viết này, BK8 sẽ cung cấp về cách đánh cờ người, từ luật chơi, chuẩn bị trước khi chơi, đến các quy tắc cần biết.
Cờ người là gì? Đánh cờ người hiểu như thế nào?
“Cờ người” là trò chơi dân gian phổ biến trong văn hóa Việt Nam, mô phỏng cách chơi cờ tướng truyền thống. Luật chơi giống như cờ tướng thông thường, chỉ khác là các quân cờ sẽ được thay thế bằng con người. Các người chơi sẽ đóng vai trò quân cờ và mặc trang phục tương ứng, có chữ viết trên lưng và bụng.
Trong trò chơi này, hai bên sử dụng chiến thuật của mình để di chuyển những “quân cờ” người. Bàn cờ sẽ được thiết kế trên một khu đất rộng và phẳng, và được vẽ giống như bàn cờ tướng thông thường. Người chơi sẽ tập trung trên bàn cờ và thực hiện các nước đi theo chỉ dẫn của người đánh.
” Đánh cờ người” được tổ chức thường niên tại các lễ hội mùa Xuân, thu hút sự quan tâm của đông đảo khán giả. Đây là một trong những nét văn hóa đẹp của người Việt, được truyền bá và duy trì đến ngày nay.
>>>Xem ngay: Cách chơi poker giỏi từ cao thủ chia sẻ nâng trình đánh bài
Khâu chuẩn bị trước khi đánh cờ người
Sau đây là toàn bộ các khâu chuẩn bị trước khi bước vào trận đánh cờ người:
Người chơi
Cờ người là trò chơi dân gian có 32 người chơi được chia thành 2 đội. Mỗi đội gồm 16 người và không phân biệt giới tính. Điều kiện tuổi chơi yêu cầu là độ tuổi thành niên trở lên. Tuy nhiên, để các em nhỏ cũng có thể tham gia, luật chơi có thể được điều chỉnh phù hợp với độ tuổi của trẻ.
Không gian chơi
Thường thì người ta sẽ lựa chọn những không gian rộng rãi, phẳng và an toàn để đặt bàn cờ. Các địa điểm thích hợp có thể bao gồm bãi đất trống, sân làng, sân đình, nhà văn hóa và khu vui chơi… đảm bảo an toàn cho người chơi cờ.
Quân bàn cờ
Trước khi bắt đầu trò chơi, các người chơi sẽ lựa chọn nhân vật quân mà mình sẽ hóa thân vào. Thường là hai tướng sẽ được chọn là những người có ngoại hình nổi bật nhất. Ví dụ như Tướng đội mũ soái, mặc triều phục co lọng che, chân đi hài hoặc Sĩ mặc triều phục của quan văn đội mũ cánh chuồn,…
Trên bàn cờ, 32 người chơi sẽ đứng vào các vị trí đã được đánh dấu tương ứng với vị trí của mình. Trong cuộc thi, sẽ có một giám khảo để bình luận cho người xem dễ theo dõi diễn biến trận đấu và công bố kết quả cuộc thi. Trước khi diễn ra cuộc thi, các quân cờ người sẽ được huấn luyện các thế đi, đường võ để biểu diễn khi ra trận.
Cách đánh cờ người chi tiết
Cách chơi cờ người chi tiết sẽ được phân tích đầy đủ trong nội dung tiếp theo đây:
Luật đánh cờ người
Trong cờ người, đội có quân đỏ sẽ được đi trước và sau đó đến lượt đội có quân đen, các đội sẽ luân phiên di chuyển. Khi ăn quân của đối thủ, người chơi phải thể hiện bằng một màn biểu diễn hoặc một bài thơ tự văn.
Theo luật chơi cờ người, đội sở hữu quân đỏ sẽ được đi trước, sau đó là đội sở hữu quân đen và hai đội sẽ luân phiên di chuyển. Khi có quân của đối thủ bị ăn, người chơi phải biểu diễn một màn song đấu hoặc một bài thơ tự văn để thể hiện sự tôn trọng đối phương.
Cách đánh cờ người
Đánh cờ người sau khi có tín hiệu bắt đầu trận đấu, đấu thủ nắm quân đỏ sẽ đi nước đầu tiên, sau đó đến đối thủ nắm quân đen, và cứ thế luân phiên nhau. Người chiến thắng sẽ biểu diễn một màn song đấu để tạo không khí vui nhộn cho cuộc thi.
Nếu người đóng vai tướng thất bại, trước khi bị loại, họ sẽ tung hết các tuyệt chiêu của mình để phá vòng vây và người đóng vai quân sĩ sẽ tham gia vào trận chiến để tạo ra sự hấp dẫn cho khán giả. Luật chơi của Cờ người sẽ tương tự như cách chơi Cờ tướng.
Tìm hiểu đánh cờ người ở văn hóa Bắc – Nam
Cờ người là một truyền thống văn hóa đặc trưng của Việt Nam, tuy nhiên, cách chơi cờ người ở các vùng miền có sự khác biệt và mang những đặc điểm riêng biệt. Ví dụ, trong việc lựa chọn trang phục và quân cờ, cũng như xuất thân của các nhân vật nam nữ. Do đó, chúng ta sẽ đi vào chi tiết để tìm hiểu về cách chơi cờ người trong văn hóa miền Bắc và miền Nam.
Cờ người ở Bắc Bộ
Cờ người trong văn hóa Bắc Bộ là một trong những di sản văn hóa đặc trưng của khu vực này, nơi sản sinh ra nhiều kiện tướng lừng danh trong lịch sử như: Lại Việt Trường, Nguyễn Hoàng Lâm, Nguyễn Thành Bảo, Phạm Quốc Hương,… Do đó, lễ hội cờ người tại Bắc Bộ thu hút được nhiều sự quan tâm của người dân và du khách.
Trong văn hóa cờ người ở Bắc Bộ, quy định cụ thể về quân cờ bao gồm việc thay thế 32 quân cờ bằng 16 nam và 16 nữ. Trang phục của người chơi được đặc biệt chú trọng để tôn nghiêm và thể hiện nét đẹp văn hóa, đồng thời giúp người xem dễ dàng nhận biết vị trí mà các quân cờ đảm nhiệm.
Ví dụ, Tốt sẽ mặc áo lính, tướng sẽ đội mũ soái, mặc triều phục, chân đi hài và lọng che, sĩ sẽ mặc trang phục triều phục của quan văn ngày trước và đội mũ cánh chuồn, và trên ngực và sau lưng của họ sẽ ghi tên quân cờ bằng tiếng Trung như tên cờ tướng tiêu chuẩn.
32 người chơi được tuyển chọn khá khắt khe và phải là những nam thanh nữ tú, xuất thân trong những gia đình nề nếp, gia giáo, với ngoại hình đồng đều nhau. Đặc biệt, Tướng của hai bên phải là những người có ngoại hình đẹp và nổi bật nhất. Tất cả những quy định này đều nhằm tôn vinh và giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống của cờ người trong văn hóa Bắc Bộ.
Cờ người ở Nam Bộ
Khác với văn hóa cờ người Bắc bộ khắt khe về hình thức, cờ người Nam bộ lại thể hiện nét đẹp khác nhau. Tuy vẫn sử dụng 32 người để thay thế cho 32 quân cờ, nhưng các người chơi này phải là những võ sinh đẳng cấp nhất và biết võ thuật.
Khi di chuyển, họ sẽ biểu diễn các bài quyền cước đẹp mắt và khi ăn quân, hai người chơi sẽ tiến hành giao đấu bằng quyền cước một cách sống động. Các màn giao đấu ngày càng gay cấn và đẹp mắt hơn. Khi các võ sinh tinh anh nhất thể hiện những màn võ thuật độc đáo của mình để giao đấu với đối thủ.
Điều này tạo nên sự độc đáo và hấp dẫn của cờ người ở miền Nam và lễ hội cờ người được đón chờ nhất trong văn hóa Nam bộ. Vì vậy, có thể thấy rõ sự khác biệt giữa văn hóa cờ người Bắc và Nam bộ, mỗi vùng đều mang nét đẹp riêng của mình, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho văn hóa cờ người Việt Nam.
Lời kết
BK8 đã tổng hợp toàn bộ những thông tin chi tiết và cụ thể nhất về đánh cờ người. Hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp những người yêu cờ thêm hiểu biết về truyền thống cờ người của đất nước ta.
